Het landelijke programma Van Afval Naar Grondstof (VANG) moet leiden tot minder restafval van huishoudens en het recyclen van zoveel mogelijk grondstoffen.

In 2020 kregen we als gevolg van COVID-19 maatregelen (waaronder zo veel mogelijk thuis werken en sluiting van scholen en horeca) te maken met een tijdelijke toename van het aanbod huishoudelijk afval, zowel in de gescheiden als in de ongescheiden stromen. Na een jarenlange dalende trend nam in 2020 de hoeveelheid restafval in onze regio toe met gemiddeld 8%. Het totaal van de grondstofstromen nam gemiddeld toe met 11%. De COVID-19 maatregelen hadden overigens geen effect op de mate van afvalscheiding door de inwoners. Deze bleef constant of liet een lichte verbetering zien.

Er is veel discussie over de effectiviteit van bron- en nascheiding in relatie tot de kwaliteit van de afvalstromen. Feitelijk gaat deze discussie uitsluitend over de inzameling van PBD. Alleen PBD is namelijk geschikt om achteraf uit het restafval te scheiden en te recyclen. De andere stromen, zoals GFT, OPK en textiel, zijn na vermenging met overig huishoudelijk afval ongeschikt voor verdere hoogwaardige recycling. Deze stromen moeten aan de bron gescheiden worden aangeboden en opgehaald. Dit is ook wettelijk vastgelegd in het Landelijk afvalbeheerplan en het Besluit gescheiden inzameling huishoudelijke afvalstoffen, dat medio 2020 in werking is getreden.

Het afgelopen jaar onderzochten wij de kenmerken en resultaten van bron- en nascheiding. Gemeenten die alleen inzetten op nascheiding van PBD uit het restafval, blijken minder goed in staat te zijn om de afvalscheiding te verbeteren en de hoeveelheid restafval te verminderen richting de VANG-doelstelling van 100 kg per inwoner per jaar. Aanvullende nascheiding van PBD kan wel nuttig zijn voor gebieden met beperkingen aan de bronscheiding, zoals centrumgebieden en hoogbouw.

Bij Meerlanden zien we dat alle afvalstromen bij bronscheiding goed verwerkbaar zijn. Met gerichte communicatie of het aanpassen van de voorzieningen, pakken we vervuiling van afvalstromen bij specifieke hoogbouwlocaties aan.

Samen met de gemeenten Diemen, Haarlemmermeer en Hillegom hebben we in 2020 gewerkt aan de voorbereidingen van de implementatie van het nieuwe afvalbeleid en het aanpassen van het fysieke afvalinzamelsysteem. De uitrol daarvan geschiedt in 2021 en 2022. Met de gemeente Noordwijk gaan we in 2021 aan de slag om hun meerjarig afvalbeleidsplan uit te rollen. Zo zetten deze gemeenten de komende jaren een flinke stap in het terugdringen van restafval en het creëren van meer grondstoffen.

VANG in cijfers        
         
  Restafval      
  VANG2020 2020 2019 2018
Aalsmeer 100 182 171 171
Bloemendaal 100 182 165 155
Diemen 100 236 223 232
Haarlemmerliede en Spaarnwoude(*) 100     304
Haarlemmermeer 100 200 188 186
Heemstede 100 191 174 207
Hillegom 100 180 180 186
Lisse 100 94 57 46
Noordwijkerhout(**) 100 216 196 194
  Afvalscheiding      
  VANG2020 2020 2019 2018
Aalsmeer 75% 61% 60% 60%
Bloemendaal 75% 62% 62% 61%
Diemen 75% 36% 34% 33%
Haarlemmerliede en Spaarnwoude(*) 75% - - 36%
Haarlemmermeer 75% 54% 53% 54%
Heemstede 75% 60% 61% 56%
Hillegom 75% 59% 59% 57%
Lisse 75% 77% 82% 85%
Noordwijkerhout(**) 75% 55% 55% 54%

* Haarlemmerliede en Spaarnwoude is per 1 januari 2019 met Haarlemmermeer gefuseerd tot gemeente Haarlemmermeer. De VANG-cijfers in 2019 en 2020 van Haarlemmermeer omvatten tevens de VANG-cijfers van Haarlemmerliede en Spaarnwoude
** Noordwijkerhout is per 1 januari 2019 met Noordwijk gefuseerd tot gemeente Noordwijk

Afvalscheiding 2020                
  bronscheiding bron- en nascheiding restafval
(kg/inw)
GFT
(kg/inw)
papier
(kg/inw)
glas
(kg/inw)
PMD
(kg/inw)
textiel
(kg/inw)
                 
Aalsmeer 61% 64% 182 105 46 26 13,3 4,9
Bloemendaal 62% 65% 182 154 47 28 18,5 3,2
Diemen 36% 44% 236 15 35 17 10,2 2,8
Haarlemmermeer 54% 56% 200 102 42 23 14,1 5,0
Heemstede 60% 65% 191 118 50 38 14,1 5,5
Hillegom 59% 62% 180 80 51 26 17,2 4,4
Lisse 77% 79% 94 124 66 31 49,6 3,0
Noordwijkerhout (*) 55% 58% 216 114 50 30 16,8 5,8
Gemiddelde Meerlanden 56%   192 100 45 26 16,8 4,6
                 
                 

(*) Noordwijkerhout is per 1 januari 2019 met Noordwijk gefuseerd tot gemeente Noordwijk

VANG in cijfers:

*Haarlemmerliede en Spaarnwoude is per 1 januari 2019 met Haarlemmermeer gefuseerd tot gemeente Haarlemmermeer. De VANG-cijfers in 2019 van Haarlemmermeer omvatten tevens de VANG-cijfers van Haarlemmerliede en Spaarnwoude.
** Noordwijkerhout is per 1 januari 2019 met Noordwijk gefuseerd tot gemeente Noordwijk.
(*) Noordwijkerhout is per 1 januari 2019 met Noordwijk gefuseerd tot gemeente Noordwijk

Bronscheiding huishoudelijk afval

Fijn huishoudelijk restafval (kg/inw/jr)

Communicatie en publieksinformatie

Meerlanden wil bewoners stimuleren op een bewuste manier met grondstoffen om te gaan. Daarvoor hebben we het afgelopen jaar communicatiecampagnes ingezet zoals Met de stroom mee, In de afvalbak en #pletjepakketje. Door middel van video’s, interviews, social mediaberichten en speciale pagina’s op de website geven we uitleg, tips en nuttige informatie. Daarnaast hebben we bewoners en medewerkers extra geïnformeerd over COVID-19 maatregelen, aangepaste dienstverlening, en het voorkomen van onveilige situaties. Naast publicaties in diverse digitale middelen hebben we op publiekstoegankelijke locaties ook informatieborden geplaatst. Bij het team publieksinformatie kwamen veel extra vragen binnen. Deze vragen hadden met name betrekking op de inzameltijden van het grof huishoudelijk afval, de openingstijden van de milieustraat, de wachttijden en de meldingen met betrekking tot overvolle ondergrondse containers van papier en PBD.